Trikomoniyaz Nedir ?
Trikomoniyaz Nedir ?
Trikomoniyaz, yaygın olarak görülen cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biridir. Trikomoniyaz hastalığına yakalandığınızı öğrenmek gerçekten üzücü olabilir, ancak endişe etmenize gerek yok, çünkü bu hastalık çok ciddi değildir ve çoğu durumda tedavi edilebilir.
Bu hastalık ya da enfeksiyon, tek hücreli küçük bir parazit olan Trichomonas vaginalis ile vücuda bulaşır. Cinsel hayatı olan herhangi bir erkek veya kadında görülebilir. Ancak kadınları erkeklerden daha çok etkiler ve yaşlı kadınların gençlere kıyasla bu rahatsızlığa yakalanma ihtimali daha fazladır.
Çoğu erkek ve kadın, trikomoniyaz hastalığına dair belirtileri ilk etapta fark etmez. Ancak sizde veya cinsel partnerinizde bu rahatsızlık varsa bir an önce tedavi olmak çok önemlidir. Çünkü trikomoniyaz, HIV (AIDS) başta olmak üzere diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların yayılmasına da zemin hazırlayabilir.
Trikomoniyaz Nasıl Bulaşır ?
Bu enfeksiyonu daha önce kapmış herhangi birisiyle cinsel ilişkiye girdiğiniz takdirde trikomoniyaz enfeksiyonu size de bulaşır. Genel olarak bu enfeksiyon, diğer çoğu cinsel yolla bulaşan hastalıkta olduğu gibi penis ve vajina üzerinden kişiden kişiye geçer. Hastalığın bulaşması için temas sağlanması yeterlidir.Hastalık vajinal temasla bulaştığı için eşcinsel ilişki yaşayan kadınlar da risk altındadır.
Kadınlar genellikle enfeksiyonu vulva, vajina, rahim yolu veya idrar kanalı üzerinden kapar. Erkeklerse penisteki idrar yolu üzerinden, nadiren de prostat bölgesinden enfeksiyonu vücuduna almaktadır. Anüs, ağız veya el gibi vücudun diğer bölgelerinden trikomoniyazın bulaşma ihtimali yoktur.
Herhangi bir belirti göstermeden de sinsi bir şekilde vücutta faaliyet gösteren trikomoniyazı fark edebilmek güç olabilir. Bu yüzden enfeksiyonla mücadelede ilk adım şüphesiz ki korunma yöntemlerinden yararlanmak olacaktır.
Trikomoniyaz enfeksiyonunun toplumdaki yaygınlık oranına dair eldeki en geçerli veri, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2008 yılında yayınladığı bildiride yer alıyor. Buna göre yaşları 15-49 arasında değişen 498.9 milyon insanda Trichomonas vaginalis paraziti keşfedilmiştir. Enfeksiyonun Türkiye genelindeki yaygınlığıyla ilgili ise net bir veri yoktur.
Trikomoniyaz Belirtileri Nelerdir ?
Trichomonas vaginalis paraziti bulaştıktan 1 hafta kadar sonra trikomoniyaz belirtileri hastanın vücudunda etkisini göstermeye başlar. Bazı vakalarda belirtilerin görülmesi 1 ay kadar uzayabilir.
Kadınlarda trikomoniyaz belirtileri şu şekildedir:
- Sarı, gri veya yeşil renkli vajinal akıntı
- Vajinal kaşıntı veya pişik
- Vajinadan rahatsız edici balık kokusu gelmesi
- Cinsel ilişki esnasında ağrı ve acı
- İdrara çok sık çıkma ve idrar esnasında yanma
- Genital bölgede kırmızı noktaların oluşması
Aynı enfeksiyon erkeklerde nadiren belirtiler gösterir, ancak yine de tedavi edilmeleri gerekir.
Erkeklerde trikomoniyaz belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Penisten gelen anormal akıntı
- İdrar sonrası oluşan yanma hissi
- Penis ucunda tahriş ve kızarıklık
Bunların dışında trikomoniyaz, bel soğukluğu ve klamidya gibi cinsel yolla bulaşan çoğu hastalıkla benzer belirtiler gösterir. Eğer partnerinizde bu belirtiler varsa ve korunmasız ilişkiye girdiyseniz, vücudunuz hiçbir hastalık belirtisi göstermiyor olsa dahi doktora görünüp tedavi olmanız gerekir.
Trikomoniyaz Nasıl Teşhis Edilir ?
Kadın hastaların teşhis ve tanı için kadın hastalıkları ve doğum polikliniklerine başvurmaları gerekir. Erkeklerse üroloji polikliniklerinden randevu almak zorundadır. Diğer çoğu cinsel yolla bulaşan hastalıkta olduğu gibi sadece belirtilere bakarak trikomoniyaz teşhisi koymak zordur. Fiziksel muayene ve laboratuvar ortamında yapılan testlere ihtiyaç duyulabilir.
Doğru teşhisi koyabilmek için doktorunuz sizden aşağıdaki testleri yaptırmanızı isteyebilir:
- Hücre kültürü testi
- Antijen testleri (Trikomoniyaz paraziti varsa, antijen testinin yapıldığı levha renk değiştirir)
- Trikomoniyaz DNA’sının arandığı testler
- Kadınlarda vajinal sıvıdan, erkeklerde ise penisten gelen akıntıdan alınan örneklerin mikroskop altında incelendiği testler
Yaygın olarak kullanılan mikroskopi altında inceleme ve Giemsa boyama tekniği de trikomoniyaz teşhisinde başvurulan yollar arasında yer alıyor. (Giemsa boyama tekniği ile parazitler boyanır ve görünür hale gelir.).
Trikomoniyaz Nasıl Tedavi Edilir ?
Enfeksiyona yakalanan 10 kişiden 9’u, tek bir kür ağız yoluyla alınan antibiyotik tedavisiyle sağlığına geri kavuşabiliyor. Ancak daha ciddi enfeksiyonlarda antibiyotik tedavisinin süreci biraz daha uzayabilir, hapların dozu artabilir. Hastalığın tekrar nüksetmemesi için cinsel partnerinizin de tedavi görmesi önem taşır. Son antibiyotik hapı alındıktan en az bir hafta sonrasına dek cinsel ilişkiye girmekten kaçınmak gerekir.
Tedavide kullanılan antibiyotik çoğunlukla metronidazol içeren Flagyl isimli haptır. Her ne kadar doktorlar çoğunlukla Flagyl’in oral yolla alınan hapını reçete ediyor olsa da, bu ilacın vajinal kullanım için uygun jel formu da bulunur. Ağızdan alınan Flagyl’in yan etkileri arasında ağızda metalik tat oluşması, mide bulantısı ve kusma yer alır. Bu yan etkileri azaltmak için ilacı yemekten sonra veya yemek esnasında almak faydalı olabilir. Keza hapı içtikten sonra 24 saat boyunca alkol tüketmemek de gerekir.
Flagyl’in yanı sıra tinidazol etken maddesini içeren Tindamax da trikomoniyaz tedavisi için reçete edilebilir. Tedavi edilmediği müddetçe varlığını sürdürmeye devam edecek olan trikomoniyaz doğru tedaviyle 1 hafta gibi bir süre içinde etkisini yitirir.
Eğer fark edildiği andan itibaren hızla tedavi yolu aranmazsa trikomoniyaz aşağıdaki rahatsızlıklara yol açabilir:
- Hamile kadınlarda bebeğin erken ve düşük kilolu doğumu,
- Fallop tüplerinin tıkanmasına, kronik karın ağrısına ve kısırlığa yol açan pelvik inflamatuar hastalık,
- Bakteriyel vajinozis, klamidya ve bel soğukluğu
- HIV virüsünü edinme riskinin artması
Trikomoniyaz Enfeksiyonunu Önleyebilmek Mümkün mü?
Trikomoniyaz enfeksiyonunu önleyebilmek elbette ki mümkündür. Cinsel ilişki esnasında korunmak, alınabilecek en kolay ve etkili önlemler arasında yer alır.
- Her zaman lateks kondom kullanılmalıdır. Bunun trikomoniyaz enfeksiyonunu önleme noktasında payı büyüktür, ancak hastalığın bazen kondomun kaplamadığı bölgelerden de bulaşabilme ihtimali mevcuttur. Bu yüzden uygun kondom alınmalıdır. Vajinayla direkt temas halinde enfeksiyon hemen bulaşabileceği için cinsel ilişkinin başında kondom kullanmakta fayda olacaktır.
- Kadınların vajinal duş almaktan kaçınması tavsiye edilir. Vajinadaki doğal bakteri dengesinin bozulmasına sebep olan bu hareket, yararlı bakterilerin de vücuttan atılmasına, zararlıların ise son hızla üremesine yol açar. Bu da cinsel yolla bulaşan hastalıklara -ki trikomoniyaz da buna dâhil- yakalanma riskini artırır.
- Birden fazla cinsel partner varsa bunu teke indirmek ve o partnerin cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanmış olmadığından emin olmak; varsa önce tedavi ettirmek faydalı olacaktır.
Tedavi gördükten sonra trikomoniyaz enfeksiyonuna yeniden yakalanma ihtimali elbette vardır. Bu yüzden tedaviden 3 ay kadar sonra doktora görünüp ikinci bir test yaptırmak faydalı olabilir. Özellikle kadınlarda hastalığa yeniden yakalanma ihtimalinin yüzde 17 oranında olduğu göz önünde bulundurulursa, ikinci bir test yaptırmanın önemi daha iyi anlaşılabilir.
Trikomoniyaz Başka Hangi Rahatsızlıklara Yol Açar?
Eğer trikomoniyaz enfeksiyonu fark edildiği andan itibaren tedavi edilmezse başka rahatsızlıkların da tetikçisi olabilir. Başlangıç aşamasında trikomoniyaz cinsel ilişkiyi ve idrar yapmayı çok ağrılı bir sürece dönüştürebilir. Öte yandan bu enfeksiyon, aralarında HIV’in de olduğu birçok cinsel yolla bulaşan hastalığa yakalanma riskini artırır. AIDS hastası olan kişilerde görülen trikomoniyaz, HIV virüsünün başkalarına çok daha kolay bulaşmasını da tetikleyebilir.
Trikomoniyaz enfeksiyonu bulaşan hamile kadınların ise erken doğum yapma riski vardır. Ayrıca bebekler düşük kiloda doğabilir; ki bu da bebeklerin sağlık problemleri veya gelişim sorunları yaşamalarına yol açabilir. Çok sık olmasa da doğum kanalından geçerken bebeklerin de trikomoniyaz enfeksiyonu kapma riski vardır. Neyse ki hamilelik esnasında da trikomoniyaz tedavisi görebilmek mümkün.
