Hiperaldosteronizm Tedavisi
Hiperaldosteronizm Nasıl Teşhis Edilir ?
Yüksek tansiyonu olan her hasta, potansiyel Hiperaldosteronizm hastası olarak da değerlendirilebilir. İlaçla kontrol altına alınması zor, dirençli tansiyon rahatsızlığı çeken ve kandaki potasyum seviyesinin düşük olduğu gözlemlenen hastalar için Hiperaldosteronizm teşhisi konulabilir. Ancak bu teşhis yöntemi her zaman işe yaramayabilir, çünkü Hiperaldosteronizm hastası olduğu ispatlanan hastaların yüzde 40’ının kanındaki potasyum seviyesinin “normal” olduğu gözlemlenmiştir.
Hiperaldosteronizm teşhisi konurken kullanılabilecek en keskin ve net yöntem, kan testidir. Kan testi ile aldosteron ve renin (aldosteron üretimini uyarır) hormonlarının seviyesine bakılır. Eğer aldosteron hormonu yüksekse ve renin seviyesi yok denilebilecek kadar düşükse, hastanın Hiperaldosteronizm rahatsızlığına yakalandığı ortaya çıkar (Birincil hiperaldosteronizm) İkincil hiperaldosteronizmde ise hem aldosteron hormonu hem de renin hormonu son derece yüksek çıkar.
Ancak yüksek tansiyon ve kandaki potasyum miktarının azalması, hastaların kullandığı bazı ilaçlar sonucu da ortaya çıkabilir. Keza Hiperaldosteronizm teşhisinde önemli bir kriter olan renin seviyesinin azalması da beta bloker ilaçların etkisi sonucu ortaya çıkabilir. Ki bu da doktorların Hiperaldosteronizm rahatsızlığını yanlış teşhis etmesine sebep olabilir. Bu yüzden hastanın bu konu hakkında bilinçli olmasında fayda vardır. Hasta kendi sağlık hikâyesini ve ilaç geçmişini doktora etraflıca anlatmalı ve bu ihtimallerin de değerlendirmeye alınmasını sağlamalıdır.
Hiperaldosteronizm Tedavisi Nasıl Yapılır ?
Hastanın böbrek üstü bezlerinde uygulanan özel görüntüleme yöntemleri neticesinde Hiperaldosteronizm teşhisi konulduktan sonra, öncelikli olarak potasyum tabletleri yoluyla kandaki düşük potasyum seviyesi artırılmaya çalışılır. Daha sonra her iki böbrekte de aşırı adrenalin hormonu üretiminin olup olmadığı araştırılır. Bunun için hastanın kasık bölgesinden kateter yoluyla açılan kanal üzerinden adrenalin bezi damarlarına ulaşılır ve kan örneği temin edilir.
Sonrasında ise fazladan aldosteron hormonu üreten ve adenoma adı verilen iyi huylu tümör cerrahi müdahale ile alınır. Bazı vakalarda bu işlem esnasında laparoskopi yöntemi tercih edilir. (Laparoskopi: Karından küçük bir kesi açılarak kameralı ince bir aygıt aracılığı ile gerçekleştirilen kapalı ameliyat yöntemidir. Halk arasında kansız ameliyat olarak da bilinir.).
Tümör alınana kadar ameliyatı bekleyen hastalar spironolakton içeren ilaçlarla tedavi altına alınabilir. Bu ilaçlar aldosteronun yan etkilerini azaltıp yüksek tansiyonu engellemek için kullanılır. Tedavide kullanılabilecek bir diğer ilaç ise eplerenon içeren Inspra’dır. Spironolakton gibi Inspra da aldosteron hormonunu bastırmak için hastaya verilir.
Cerrahi müdahale veya ilaç tedavisi olmadan Hiperaldosteronizm rahatsızlığını kontrol altında tutabilmek güçtür. Önlem alınmadığı takdirde felç, kalp yetmezliği ve kalp krizi gibi ölümcül hastalıklara yol açabilir.
Tedavi sonrası süreç:
İyi huylu tümör ameliyatla alındıktan sonra hastalar 8-10 hafta boyunca sürecek bir ilaç tedavisine alınır. Primer aldosteronizme bağlı metabolik sendromları en aza indirmek ve yüksek tansiyonu düşürmek için uygulanan ilaç tedavisinden sonra hasta yakın takibe alınır.
Hastalığın tedavi oranı çok yüksek olduğu için genellikle hastalarda Hiperaldosteronizm tekrar nüksetmez.
Tedavi sonrasında hastalara düşük tuzlu bir diyet programı tavsiye edilir. Doktorlar, bu yolla yüksek tansiyonu kontrol altına almayı hedefler. Çok fazla tuzlu gıda tüketmek tansiyonu kontrol altına almayı zorlaştırır ve tedavi sonrasında gerçekleştirilecek olan biyokimyasal testlerde yanıltıcı sonuçların ortaya çıkmasına sebep olabilir.
Hiperaldosteronizm İçin Hangi Bölüme Başvurulur ?
Hiperaldosteronizm rahatsızlığının tanı, teşhis ve tedavi süreci hastanelerin “Endokrinoloji” poliklinikleri aracılığıyla gerçekleştirilir. Bunun için kamu ve özel hastanelerin ilgili polikliniklerinden randevu alınabilir. Endokrinoloji bölümünde gerçekleştirilen testlerin ışığında doktor hastaları diğer bölümlere de yönlendirebilir.
Hastalığın belirtilerinden yakınan kişide endokrin tümörü aranır. Tansiyonu 140’a 90’dan fazla olan kişilerin aldosteron ve renin hormon aktiviteleri ölçülür. Hastadan ise belli şartlar oluştuktan sonra kan örneği alınır. İlaç terapisinin yanı sıra hafif bir diyetin uygulanmasını takip eden süreçte sabah saat 9’da 30 dakika boyunca uzanan hastadan kan örneği alınır.
Laboratuvar ortamında kandaki aldosteron ve plazma renin hareketliliği ölçülür. Elde edilen veriler doğrultusunda hastaya Hiperaldosteronizm teşhisi konur ve tedavi aşamasına geçilir.
