Felç neden oluşur?
Felç neden oluşur?
Kişinin vücudundaki kasları oynatma yetisini kalıcı veya geçici olarak kaybetmesine “felç” veya “inme” diyoruz. Parmağımızı kaldırmak istediğimizde “sensör sinirler” olarak da bilinen periferal sinir sistemimiz devreye girerek beyin ve omurilikten oluşan merkez sinir sistemine sinyaller gönderir. Bu iki sinir sistemi arasındaki irtibatın bozulması, beyin ve kaslar arasındaki iletişime engelleyerek kas zayıflığı veya kontrol kaybına yol açar. Bu sebeple kas zayıflığı da ilerleyen dönemde felce dönüşebilir.
Kişinin vücudundaki kasları oynatma yetisini kalıcı veya geçici olarak kaybetmesine “felç” veya “inme” diyoruz. Parmağımızı kaldırmak istediğimizde “sensör sinirler” olarak da bilinen periferal sinir sistemimiz devreye girerek beyin ve omurilikten oluşan merkez sinir sistemine sinyaller gönderir. Bu iki sinir sistemi arasındaki irtibatın bozulması, beyin ve kaslar arasındaki iletişime engelleyerek kas zayıflığı veya kontrol kaybına yol açar. Bu sebeple kas zayıflığı da ilerleyen dönemde felce dönüşebilir.
Bunun dışında felcin nedenlerini nörolojik, travmatik ve bağışıklık sistemi kaynaklı olmak üzere üçe ayırabilmek mümkündür.
Felcin nörolojik sebepleri
Aşağıda listelenen nörolojik (beyinle alakalı) hastalıklar felce yol açabilir:
- Amyotrofik lateral skleroz (ALS) veya Lou Gehrig hastalığı. Nöromüsküler olarak nitelendirilen bu rahatsızlık, kaslarda zayıflığa ve sakatlığa sebep olur.
- Bell palsisi. Yüz kaslarını kontrol eden sinirlerin enfeksiyon kapması veya şişmesi sonucu ortaya çıkar.
- Serebral palsi.
- Multipl skleroz. Beyin ve omuriliği etkileyen bu hastalık zayıflık, hareket ve denge kaybı gibi birçok belirtiye sahiptir.
- Kas distrofisi. Kalıtımsal olan bu hastalık, kas dokularının devamlı olarak erimesine ve kasların zayıflamasına neden olur.
- Periferal nöropati. Beynin dışında ve omurilikte bulunan sinirlerin işlevini yitirmesi sonucu oluşan hastalıktır.
Felcin travmatik sebepleri
Trafik kazası, bisikletten düşme, kafa veya omurilik bölgesine ağır darbe alma gibi “travmatik” etkenler de felce yol açabiliyor.
- Omuriliğin yaralanması veya kırılması
- Sinirlerin doğrudan hasar aldığı brakial pleksus yaralanması, silah veya bıçak yaralanması şeklindeki travmalar
- Elektrik çarpması
- Omur disklerinin fıtık olması
Felcin bağışıklık sistemi kaynaklı sebepleri
Felç aşağıda listelenen çeşitli bağışıklık sistemi rahatsızlıklarının bir sonucu olarak da ortaya çıkabiliyor:
- Bağışıklık sistemi sinir bozukluğu olan Guillain-Barre sendromu.
- HIV (AIDS) virüsü enfeksiyonu (Aids nasıl bulaşır)
- Keneler aracılığıyla yayılan iltihaplı bir tür bakteri rahatsızlığı olan Lyme hastalığı.
- Romatoid artrit (Eklem iltihaplanması şeklinde etkisini gösteren kronik bağışıklık sistemi rahatsızlığı)
- Omurga bölgesinde enfeksiyon veya iltihaplanmaya yol açan Spondilit hastalığı.
Bunların dışında radyasyon, cıva, kurşun veya arsenik gibi zararlı toksinlerin kişiyle teması sonucu felç ortaya çıkabilir. Yılan sokması da buna dahil edilebilir. Beyin kanaması, beyin tümörü, kafa travması ve kalp krizi gibi rahatsızlıkların bazen felce yol açabildiği de biliniyor.