Burun kanaması için hangi doktora gidilir ?
Burun kanaması nedir ?
Toplumun hemen her kesimini etkileyen, her yaştan insanda meydana gelebilen burun kanaması çoğu zaman insanlara korkutucu gelir. Ancak ciddi bir sağlık sorununun habercisi olduğu durumlara nadiren rastlanır.
Nefes almamızı sağlayan burnumuzun iç ve dış yüzeyinde kolayca incinip kanayabilen birçok kan damarı bulunur. Yetişkinlerin yanı sıra 3 ila 10 yaş arasındaki çocuklarda da burun kanaması sıklıkla görülebilir.
Burun kanamalarını ise iki ayrı türde sınıflandırabilmek mümkün. Ön (anterior) burun kanaması dediğimiz kanamalar, burnun iç veya dış yüzeyindeki damarların çatlayıp kanaması şeklinde meydana gelir. Arka (posterior) burun kanamaları ise burnun daha gerisinde kalan bölümünde oluşur. Bu tür kanamalarda kan boğazdan geriye doğru aktığı için çok tehlikeli olabilmektedir.
Burun kanaması neden olur ?
Burun kanaması nedenleri türlü türlüdür. Ortada hiçbir sebep yokken meydana gelen ve sık sık tekrar etmeyen kanamalar nadiren tehlikeli olabilir. Eğer sürekli burun kanaması şikayetiniz varsa bu durum çok daha ciddi bir hastalığın habercisi olabilir. Bu tür vakalarda burun kanaması sebeplerinin arkasında yatan nedenlerin araştırılması gerekir.
Havanın kuru olması, burun kanamasının bilinen en büyük sebeplerinin başında gelir. İklimi kuru olan bir şehirde yaşıyor veya merkezi ısıtma sistemi olan bir ortamda çalışıyorsanız, burnun iç kısmında yer alan nazal membran tabakası kuruyup çatlayabilir. Bu çatlama kaşıntıya da yol açabildiği için burnunuzu silmenizle birlikte peçetenizde kan görebilmeniz olasıdır.
Alerji, soğuk algınlığı veya sinüs rahatsızlıkları için antihistamin ve dekonjestan içeren spreyler kullanmak da nazal membranı kurutarak burun kanamasına yol açabilir. Burnu sık sık silmek de burun kanamasının sebepleri arasında listelenebilir.
Bunların dışında burun kanamasının altında yatan nedenler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Burnun içine kaçan yabancı bir nesne
- Tahriş edici spreyler
- Alerjik tepkime
- Burnun yaralanması
- Sürekli hapşırmak
- Burnu karıştırmak
- Soğuk hava
- Üst solunum yolu enfeksiyonu
- Aşırı dozda aspirin kullanımı
Tüm bunlara ek olarak burun kanamasıyla belirti gösteren bazı ciddi rahatsızlıklar ise şöyledir:
- Yüksek tansiyon
- Kanama bozuklukları
- Kanın pıhtılaşması
- Kanser
Ancak daha önce de belirttiğimiz üzere çoğu burun kanaması tıbbi müdahale gerektirmez. Yine de burnunuz en az 20 dakika boyunca aralıksız kanamayı sürdürdüyse veya bir yaralanma sonucu meydana geldiyse, doktora müracaat etmeniz önerilir. Bu muhtemelen arka (posterior) burun kanamasıdır ve daha ciddi bir şekilde tedavi yolu aranmalıdır.
Yere düşme, trafik kazası yapma veya kavga esnasında yüze alınan bir darbe de burun kanamasına yol açabilir. İç kanama, burnun kırılması veya kafatası çatlaması gibi yaralanmalarda da burun kanaması görülebilir.
Burun kanaması için hangi doktora gidilir?
Gelelim çokça merak edilen “burun kanaması için hangi bölüme gidilir?” sorusuna. Burun kanaması için KBB (Kulak, Burun, Boğaz) polikliniklerine müracaat etmek gerekir. Muayene esnasında doktorunuz fiziksel muayene yaparak kanamanın sebebini bulmaya çalışacaktır. Burnun içinde yabancı bir nesnenin varlığı kontrol edildikten sonra tıbbi geçmişinizle ve kullandığınız ilaçlarla alakalı bir dizi soru sorulabilir.
Bu esnada hastanın doktora varsa geçirdiği kazaları ve yaşadığı diğer hastalıkları anlatması gerekir. Burun kanamasının sebebini bulmak için yapılması gereken tek bir sihirli test olmadığı için çeşitli testlerin yapılması gerekebilir. Bu testler aşağıdaki gibidir:
- Kan hastalıklarıyla alakalı bir test olan CBC tam kan sayımı
- Kanın ne kadar sürede pıhtılaştığını gösteren tarsiyel tromboplastin zamanı (PTT) testi
- Burundan yapılan endoskopi
- Burnun CT taraması
- Yüz ve burun bölgesine MR çekilmesi
Burun kanaması nasıl durdurulur ?
Daha önce de belirttiğimiz üzere burun kanaması ön ve arka olmak üzere iki farklı türde sınıflandırılabilir. Dolayısıyla burun kanaması tedavisi de rahatsızlığın türüne göre değişiklik gösterecektir. Yani “Burun kanaması nasıl durdurulur?” sorusunun cevabı farklılık gösterir.
Ön (Arterior) burun kanaması
Burun kanamasının en masum türü olan ön (arterior) burun kanamasında genellikle burnun tek bir deliğinden kan akar. Tehlikesiz olduğu için evde tedavi yöntemleriyle kanamayı durdurabilmeniz mümkündür.
Burun kanamasında ne yapılır ?
Bunun için oturur pozisyondayken kanayan burnun yumuşak bölgesini sıkıca bastırmanız yeterli olacaktır. Ağzınızdan nefes alırken en az 10 dakika boyunca nostril olarak da bilinen burun deliğini kapalı tutarak hafifçe öne eğilmeniz yeterli olacaktır.
Burun kanamasına neler iyi gelir ?
Burun kanamasını durdurmak için yapılan en büyük hatalardan biri sırt üstü uzanmaktır. Bu, kanın geri kaçıp mideye girmesine yol açabilir. 10 dakika sonra burun kanallarını serbest bırakarak kanamanın durup durmadığını kontrol edin. Eğer kanama halen devam ederse yukarıdaki işlemi tekrar etmeniz gerekecektir.
Öte yandan burun köprüsünün üzerine soğuk kompres uygulamak veya çatlayıp kanayan küçük damarların üzerini örtmesi için dekonjestan içerikli burun spreylerini kullanmak da tedavi yöntemleri arasında yer alır.
Eğer tüm bu çabalarınıza rağmen burun kanamasını durduramadıysanız, en yakın KBB aciline gitmeniz gerekebilir. Acil tedavi gerektiren arka (posterior) burun kanaması geçiriyor olabilirsiniz.
Arka (Posterior) burun kanaması
İsminden de anlaşılacağı üzere arka (posterior) kanamalar burnun içinde kalan arka kısmında meydana gelir. Damarlardan taşan kan burnun arkasına doğru süzülerek boğazdan aşağıya inmeye meyillidir. Çok nadiren görülüyor olsa da arka burun kanaması, ön burun kanamasından daha ciddi ve tehlikeli olabilir. Bu yüzden arka burun kanaması evde tedavi yöntemleriyle geçirilmeye çalışılmamalıdır. Eğer arka burun kanaması geçirdiğinizden şüpheleniyorsanız, ilk fırsatta acile başvurmanız gerekir. Özellikle burun kanaması baş ağrısıyla beraber ortaya çıktıysa, durum daha da ciddi olabilir. Burun kanaması sonrası baş ağrısı beyinle alakalı muhtemel rahatsızlıkların habercisi olma ihtimali taşır.
Eğer burun kanamasının sebebi yabancı bir nesne ise doktorunuz ilgili nesneyi burnun içinden çıkaracaktır. Bunun dışındaki vakalarda duruma göre katerizasyon tekniğinden faydalanılabilir.
Katerizasyon ile burun kanaması tedavisi
Kalıcı ve sık sık tekrarlayan burun kanaması şikayetlerinin giderilmesinde kullanılan katerizasyon tekniğinde doktor, burnun içindeki kan damarlarını yakarak kaynatır. Bunun için ısıtma cihazı ya da gümüş nitrat kullanılabilir. Tedavi sonrasında burun için pamuk veya gazlı bezle kapatılır ve hasta taburcu edilir.
Burun kanaması nasıl önlenir ?
Yaşam tarzınızda yapacağınız bir dizi ufak değişikle burun kanaması riskini en aza indirebilmeniz pekala mümkündür.
- Evinizin havası kuru ise mutlaka hava nemlendirici makineleri kullanın.
- Burnunuzu karıştırmayı bırakın.
- Kanı seyrelten ve burun kanamalarına yol açabilen aspirin kullanımını sınırlandırın. Kanama sık sık tekrar ediyorsa doktorunuzla konuşarak aspirin alternatifi ilaçlara yönelin.
- Antihistamin ve dekonjestan içerikli spreyleri kullanmaktan kaçının. Bunlar burnun içini kurutur.
- Burun kanallarını nemlendiren deniz suyu spreylerini kullanabilirsiniz.
Kimler risk altındadır ?
Ortada herhangi bir belirgin sebep yokken dahi etkisini gösterebilen burun kanaması, her yaştan ve cinsiyetten insanda meydana gelebilir. Ancak toplumun aşağıdaki gruplarında daha sık görüldüğü söylenebilir:
- 2 ila 10 yaş arasındaki çocuklar
- Yaşlı insanları
- Gebe kadınlar
- Aspirin veya antikoagülan içerikli Warfarin gibi ilaçları düzenli kullanan hastalar
- Hemofili gibi kan pıhtılaşmasıyla alakalı bozukluklar
Burun kanaması abdesti bozar mı ?
Sadece burundan değil, vücudun herhangi bir yerinden çıkan kan abdesti bozacağı için bu soruya “Evet, burun kanaması abdesti bozar” cevabı verilebilir. Ancak bu Hanefi mezhebine göredir, Şafii mezhebinde burun kanaması abdesti bozmaz.
Burun kanaması orucu bozar mı ?
Eğer hastanın iradesi dışında burundan akan kan mideye kaçarsa oruç bozulmaz. Ancak kişi, bilerek ve isteyerek akan burnu geniz yoluyla yutarsa orucu bozulacaktır. Bu yüzden orucun sıhhatini korumak isteyen kişi, burnu kanayınca mümkün mertebe öne eğilerek kanın burundan dışarı akmasını sağlamaya çalışmalıdır.
Burun kanamasına hangi ilaç iyi gelir ?
Burna pamuk tıkayarak veya burun kanalına elinizle baskı uygulayarak burun kanamasını durdurabilmeniz mümkündür. Herhangi bir ilaç satın almanıza gerek yoktur. Eğer tüm çabalarınıza rağmen burun kanaması geçmiyorsa, sprey reçete etmesi için KBB doktorunuza başvurabilirsiniz.
