Bahar yorgunluğu belirtileri
Bahar yorgunluğu
İnsan vücudu, değişen mevsim şartlarına uyum sağlamakta zorlandığında bahar yorgunluğu meydana gelir. Yaşanan bu adaptasyon sürecinde vücut, dengesini bulana kadar anormal tepkiler verebilir. Ancak bu her insanda görülen bir durum değildir.
Bahar yorgunluğu neden olur ?
Bahar yorgunluğu; kış mevsiminden çıkan vücudun havaların ısınması ve günlerin uzamasına ayak uydurmaya çalışırken yeterli enerjiyi bulamamasından kaynaklanır. Kış aylarında uzun geceler ve soğuk havanın etkisiyle belli bir rutin yakalanır. Daha az hareket edilir ve güneş ışığının az alınması nedeniyle deyim yerindeyse geceye uyum sağlanır. Ancak bahar geldiğinde bu durum değiştiği için vücut, kısa sürede daha çok enerji harcamaya alışmaya çalışır. Fakat henüz hazır olmadığından dolayı çabası yeterli gelmez.
Bahar yorgunluğunun oluşmasına ilişkin ortaya atılan teorilerden biri de melatonin ile alakalıdır. Vücutta geceleri daha çok salgılanan bu hormon, ilkbaharla birlikte azaldığı için vücut tepki verir. Ayrıca retinanın daha çok güneş alması sonucu beyindeki kimyasal fonksiyonların değişmesi ve serotonin hormonunun daha fazla salgılanmaya başlaması da bahar yorgunluğunun nedenleri arasında gösterilebilir.
Stres, bahar yorgunluğunu tetikleyen faktörlerden biridir. İş veya özel hayatında sıkıntılı bir süreç yaşayan kişilerin nefes egzersizleri, yoga-meditasyon, dua etme ya da ilaç kullanma gibi çözümlerden faydalanarak stresi azaltmaları önemlidir.
Bahar yorgunluğu belirtileri
Bahar yorgunluğunun en önemli göstergesi; halsizliktir. Sürekli uyku hali ile perçinlenen bu durum; iştahsızlık, uyku bozuklukları ve buna bağlı olarak ortaya çıkan kas ve eklem ağrıları şeklinde tezahür eder.
Bahar yorgunluğundan mustarip olan kişinin canı bir şey yapmak istemez. Genel bir keyifsizlik ve gerginlik hakimdir. Depresyona meyilli bireyler ve sigara-alkol alışkanlığı olanlarda bu durum daha fazla görülür. Bayanlarda ise saydığımız belirtilerin yanında adet düzensizliği de gözlemlenebilir.
Bahar yorgunluğu ne kadar sürer ?
Bahar yorgunluğu genellikle 1-2 ay arasında kendiliğinden geçer. Bu süre; kişinin metabolizması ve ruhsal durumuna bağlı olarak azalıp artabilir. Eğer sigara ve alkol kullanımı ile birlikte depresyon belirtileri de mevcutsa; tüm bahar boyunca yorgunluk devam edebilir. Özetle; bahar yorgunluğu ne zaman geçer sorusunun cevabı, kişiye göre değişmektedir.
Bahar yorgunluğu hangi aylarda olur: Havaların ısınmaya başlamasıyla birlikte belirtiler de gözlemlenir. Yani Nisan-Mayıs aylarında bahar yorgunluğunun tavan yaptığını söyleyebiliriz.
Bahar yorgunluğu nasıl geçer ?
Bahar yorgunluğunun geçmesi için dışarıdan vitamin takviyesi alınabilir. Ancak bu takviye çoğu zaman tek başına yeterli olmaz. Kişinin yaşam biçimini de revize etmesi yani değişen koşullara uygun olarak yeniden düzenlemesi gerekir.
Düzenli uyku önemlidir. Günlük hayatta ihtiyaç duyulan enerjinin önemli bir kısmı, iyi bir uykunun hediyesi gibidir. Yeme-içme alışkanlıklarınızı da değiştirmeniz gerekebilir. Özellikle fast-food tarzı yiyecekler, hazır ve işlenmiş gıdalardan uzak durulmalıdır. Çünkü bu yiyeceklerin toksik (zehirli) etkisi vardır ve karaciğeriniz bu etkiyi azaltmak için ekstra bir efor sarf eder. Dolayısıyla daha fazla yorulur ve vücudun halsiz kalmasına vesile olur.
Sigara ve yoğun alkol tüketiminden uzak durulmalıdır. Dolaşım ve solunum sisteminin doğal işleyişine zarar veren bu alışkanlılar, bahar yorgunluğunun neden olduğu olumsuzlukları artırır. Ayrıca basit şeker barındıran gıdaları da tercih etmemek gerekir. Beyaz ekmek, kola, pilav vb gıdalar, kandaki şeker oranının aniden yükselmesine ve daha sonra düşmesine neden olur ve bu durum halsizliğin sebeplerinden biridir.
Hamur işinden ve früktoz şurubu içeren yiyecek-içeceklerden kaçınılmalıdır. Ayrıca kafein barındırdığından kahve ve çay tüketimi de azaltılmalı, özellikle akşam saatlerinde sıfıra indirilmelidir. Çünkü deliksiz ve sağlıklı bir uyku için vücudun normal dengesini bulması şarttır.
- Gün içinde uyku haricinde yatağı kullanmamak önemlidir. TV seyretme ve kitap okuma gibi aktivitelerin ışığı bol ortamda ve dik bir şekilde oturarak yapılması tavsiye edilir.
- Her gün yürüyüş yapmak ve çeşitli beden egzersizlerinden faydalanmak, bahar yorgunluğunun büyük ölçüde azaltılmasını sağlar.
- Taze sebzeler kullanılarak yapılmış ev yemekleri tüketmek ve çok fazla yememek en sağlıklısıdır.
Bahar yorgunluğu tedavisi
Bahar yorgunluğu tedavisi için eğer vitamin desteği ve yaşam tarzını düzene sokmak yeterli gelmiyorsa; hekim tavsiyesi ile ilaç da kullanılabilir. Örneğin hastada depresyon varlığından söz ediliyorsa, fluoksetin adı verilen ve serotonin hormonunun geri alınımını engelleyen ilaçlardan ya da ışık tedavisinden faydalanılabilir. Bununla birlikte psikiyatr eşliğinde olmak kaydıyla bilişsel davranışçı tedavi gibi farklı süreçler de izlenebilir.
B vitamini kompleksi adı verilen ve içinde C vitamini ile çeşitli minerallerin bulunduğu takviyelerden destek alınarak bahar yorgunluğunun atlatılması sağlanabilir. Yoğun miktarda B vitamini alındığında; stresin azaltıldığı ve zihinsel fonksiyonların arttığı bilinmektedir.
Bahar yorgunluğu bitkisel tedavi
Ginseng: Ginsenozit adı verilen bir madde içeren bu bitkinin ekstresinden 200 mg kadar günde üç kez tüketilebilir. Vücudun performansını yükseltir ancak uzun süre kullanımda 15-20 gün sonunda iki haftalık bir ara verilmesi tavsiye edilir. Ayrıca kafeinli ürünlerle birlikte tüketilmemelidir.
Biberiye: Antioksidan özelliği olan bu bitki; kan dolaşımını hızlandırır ve sinir sistemini uyarıcı etkisi vardır. 200 ml kaynamış suyun içine bir tatlı kaşığı kadar eklenip üstü kapatılarak 15 dakika demlenir, süzüldükten sonra günde 3-4 defa bir fincan içilir. Ayrıca banyo suyuna da eklenerek aromatik rahatlama sağlanır. Buradaki ölçü ise drog halinden 1 kg alıp 20 litre banyo suyuna karıştırmaktır.
Altınkök: Latincesi Rhodiola Rosea olan bu bitkinin zihin açıcı, dinçleştirici ve stres azaltıcı etkisi vardır. Günlük 200-680 mg şeklinde kullanılabilir ancak geceleri alınması tavsiye edilmez. Çünkü uykusuzluğa neden olabilir.
Frenk Üzümü: Meyvenin suyu, sıcak su ile seyreltilerek sabah-akşam bir bardak içilebilir. Vücudu zinde tutar.
Yasemin: Bitkiden elde edilen uçucu yağların kişiyi dinçleştirme ve rehavetini ortadan kaldırma gibi etkileri vardır. Banyo suyuna atılabilir ya da masaj yağı yapımında kullanılabilir.
Greyfurt: Kokusuz bir duş jeline karıştırılarak kullanıldığında ferahlatıcı ve canlandırıcı etkisi vardır. İki damla greyfurt uçucu yağı, iki damla turunç yağı ve bir damla da biberiye yağı banyo lifinde duş jeliyle köpürtülerek vücuda uygulanır.
Fesleğen/Bergamot: Her iki bitkinin de uçucu yağından dörder damla ilave ederek banyo suyu hazırlanır ve 15-20 dakika kadar küvette kalınır.
Gül / Badem: İki damla gül yağı ve 20 ml badem yağı karıştırılır ve vücuda masaj yapılarak uygulanırsa; stres ve bitkinlik hali azalır.
Limon: Uçucu yağı kullanılarak aromatik banyo hazırlanır ve küvette 15-20 dakika kadar kalınır.
