Apandisit neden oluşur ?

Apandis, karın bölgesinde kalın bağırsağın başlangıcı ile on iki bağırsaklarının başlangıçları arasında yer alan ve parmak şekline benzeyen iç organdır. Apandis ve apandisit farklı şeylerdir. Apandis : İç organa verilen isim, Apandisit : Apandis organında meydana gelen iltihaplı ve enfeksiyonlu durumlardır.

Bugüne kadar yapılan araştırmalar sonucu apandisin vücutta ne gibi görevleri olduğu henüz saptanmamıştır. Uzmanların tahminlerine göre apandis, kalın bağırsaktan geçemeyen iltihaplı virüsleri kendi içerisinde toplayarak diğer organlara zarar gelmesini önlüyor. Ancak burada biriken iltihaplı ya da enfeksiyonlu kalın bağırsak atıklarının daha sonra hangi yollar ile vücuttan dışarı atıldığı bilinmiyor. Eğer apandis iltihaplı atıkları boşaltamaz ise apandisit olarak karşımıza çıkıyor.

Genel olarak 10-17 yaş aralığındaki çocuklarda görülmeye başlanır. Bebeklerde ya da 10 yaş altı kişilerde görülmez. Apandisin içerisindeki enfeksiyon yaş ile birlikte doğru orantılı olarak artmaya devam eder. Apandisit vakasının gerçekleşmesi ortalama 32-45 yaşları arasına denk gelir. Hastaların %70’i apandisiti farkedemez. Geç farkedilen ya da farkedilmeden ağrı şokuna sokan apandisit, ülkemizde acil vakalar arasında en sık görülen rahatsızlıktır. Böyle bir durumla karşı karşıya kalmamak için erken teşhis oldukça önemlidir

Vücuttaki en önemli sindirim sistemi organlarının arasında yer alan apandis bir takım sebepler sonrası apandisite sebep olur. Apandisitin en belirgin sebebi: Sindirim sisteminde meydana gelen enfeksiyon olarak bilinir. Ayrıca apandis kanalındaki tıkanıklıkar, apandisin etrafını saran zarda meydana gelen enfeksiyonlar ve kalın bağırsaktaki yabancı cisim ve fazla bakteriler, meyve ya da sebze çekirdekleri, ülseratif ya da kolit gibi bağırsak iltihapları da apandisite neden olan unsurlardır. Bu sebeplerden dolayı apandis içerisinde biriken mikroplar zamanlar enfeksiyona dönüşür.

Apandis içerisinde oluşan enfeksiyon, organın şişmesine ve gerilmesine sebep olur. Apandis organı yeri bakımından genişleme ve şişmeye uygun olmadığı için enfeksiyonun artması durumunda patlar. Apandisitin patlamasından önce kişilerde bir takım belirtiler meydana gelir, bu belirtiler dikkate alınmadığı takdirde apandis organı patlayarak içerisindeki enfeksiyonlu sıvıyı vücudun diğer organlarına yayar. Bunun sonucunda hastalarda kalıcı hasar ya da iç organ zehirlenmesi gibi durumlar meydana gelir.

Apandisitin patladıktan sonra acil hekimleri tarafından yapılan müdahale sonucu diğer iç organların zarar görmesi engellenebilir ancak en etkin ve çözüm sunan tedavi şekli cerrahi ameliyatlardır. Apandisit ameliyatı olan bireylerde ilerleyen dönemde aynı durumun tekrar yaşanması imkansızdır.

Hastalığın belirtileri hakkında detaylı bilgi sahibi olmak için apandis organının yerini tam olarak bilmek gerekir. Karın boşluğunun sağ alt kısmında yer alan apandis genelde karaciğerin bulunduğu nokta ile karıştırılır. Karaciğerin iki parmak altı ve kalın bağırsağın başlangıç noktasında yer alır. Apandisit belirtileri genellikle bu bölgede meydana gelir;

Apandisit enfeksiyonlu bir hastalık olduğu için en sık görülen belirtisi yüksek ateş ve şiddetli karın ağrısıdır. Hastalarının çoğu ağrı ya da sancıdan dolayı kısa süreli şok/baygınlık geçirir ve acil polikliniklerine götürülür. Bunun sebebi insanlarda apandisit şüphesinin erken oluşmaması ve gerekli kontrollerin yapılmamasıdır. Kendisinde aşağıdaki maddelere benzer sorun gören kişilerin apandisit şüphesi ile hekime gitmesi uygundur.

Apandisitin ameliyatları erken teşhislerde tercih edilmez ancak ilerlemiş durumda olan ya da patlamış olan apandisit vakalarında ameliyatsız bir tedavi mümkün değildir. Apandisit ameliyatı ile apandis içerisindeki enfeksiyonlu sıvının alınması, apandis organının tamamen alınması ya da patladıktan sonra iç organlara temas eden iltihabın temizlenmesi amaçlanır. Genelde acil olarak gerçekleştirilen apandisit ameliyatlarının tümü genel anestezi altında yapılır. Apandisten dağılan iltihabın iç organlara zarar vermemesi için ameliyatın acil olarak gerçekleştirilmesi mecburidir.

Apandisit ameliyatı açık ya da kapalı şekilde gerçekleştirilebilir. 2017 yılı itibari ile ülkemizde en sık uygulanan ameliyat yöntemi kapalı olandır. Kapalı apandisitin ameliyatı şu şekilde gerçekleştirilir: Karın bölgesinde açılan 2-7 cm boyutundaki kesikten içeri girerek mikrocerrahi görüntüleme yöntemi ile apandisitin olduğu bölgeye ulaşılır. Burada bulunan apandis ve apandisten dışarı çıkan (patlaması durumunda) enfeksiyonlu sıvı temizlenir. Ardından apandisitin diğer organlara zarar verip vermediği kontrol edilir ve ameliyat başlangıcında açılan kesi cerrahi dikiş ile kapatılarak ameliyata son verilir. Bu işlemin toplam süresi ortalama 40 dakika ile 2 saat arasıdır.

Apandisite Genel Cerrahi bölümlerinde görevli olan Genel Cerrahi Doktorları bakar. Genel Cerrahi doktorunun tedavisi sonrası hastanın ameliyat olup olmaması gerektiğine karar verilir ve işlemler başlatılır. Eğer hastanın uygunluğu mevcut ise apandisit ameliyatı kapalı yöntemler ile kısa bir sürede gerçekleştirilir.

Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta: Apandisit ameliyatı sonrası yapılması gerekenlerdir. Genel Cerrahi hekimleri ameliyatına girdikleri hastaları genelde bu konu hakkında bilgilendirir. Sizlere ön bilgi olması açısından apandisit ameliyatından sonra dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıraladık: